اسکلت ساختمان مهممترین مرحله طراحی و ساخت در هر پروژه عمرانی و ساختوساز محسوب میشود. اسکلت ساختمان در حقیقت بدنه اصلی را تشکیل داده و چنان ستون فقرات برای بدن است و کوچکترین لغزش یا مشکل در آن، ساختمان را از پا میاندازد. شاید در نگاه اول تفاوت زیادی میان اسکلت فلزی و بتنی دیده نشود، اما در عمل این انتخاب میتواند روی هزینه ساخت، سرعت اجرا، مقاومت در برابر زلزله و حتی طول عمر پروژه تأثیر مستقیم بگذارد.
با کوالافایبر، خیالتان از استحکام و دوام سازه راحت است.
اسکلت ساختمان؛ ستون فقرات پروژههای عمرانی
همانطور که پیشتر به آن اشاره شد، اسکلت ساختمان حامل اصلی هر نوع وزنی است که از جانب ساختمان یا دیگر جوانب به آن وارد میشود و از این رو استحکام بالا و دوام آن حائز اهمیت بسیار است. اسکلت ساختمان مجموعهای است که وظیفه انتقال بارهای ثقلی (مانند وزن خود ساختمان و تجهیزات داخلی) و بارهای جانبی (مانند باد و زلزله) را بر عهده دارد. اگر اسکلت ضعیف طراحی یا اجرا شود، حتی بهترین متریال در نمای ساختمان یا دکوراسیون داخلی هم نمیتواند امنیت ساکنان را تضمین کند.
در ادامه به بررسی اساسیترین وجوه تمایز میان اسکلت فلزی و اسکلت بتنی خواهیم پرداخت:
شرایط آبوهوایی و تأثیر آن بر انتخاب اسکلت ساختمان
کشور ما ایران، بر روی کمربند زلزله قرار گرفته شده است و از همین رو مقاومت اسکلت ساختمان ها اهمیت ویژهای دارد. اسکلت فلزی انعطافپذیری بالایی دارد و در برابر نیروهای جانبی عملکرد خوبی نشان میدهد. با این حال، اگر فولاد بهخوبی محافظت نشود، در برابر رطوبت و حرارت آسیبپذیر خواهد بود. اسکلت بتنی با استفاده از الیاف بتن و فناوریهای تقویتی جدید، امروزه عملکرد بسیار مناسبی در برابر زلزله و آتشسوزی دارد و از این رو انتخابی مطمئنتر محسوب میشود. در نتیجه میتوان گفت که در اسکلت بتنی از لحاظ امنیت در برابر حریق و زلزله نسبت به اسکلت فلزی برتری دارد.
هزینههای ساخت و نگهداری در اسکلت ساختمان
اگرچه اسکلت فلزی اغلب سرعت نصب بالاتر و هزینه اولیه رقابتی دارد، اما وقتی هزینه عمر کل را حساب کنیم، اسکلت بتنی معمولاً صرفهجویی بیشتری نشان میدهد. هزینههای نگهداری، رنگآمیزی ضد خورندگی و تعمیرات در اسکلت فلزی میتواند در طول سالها جمع شود؛ در حالی که اسکلت بتنی با پوشش مناسب و استفاده از مواد مقاوم، نیاز به سرویسهای مکرر را کاهش میدهد. برای مثال، استفاده از پوششهایی مثل پوشش شاتکریت برای محافظت یا بازسازی دیوارهها در پروژههای بتنی، راهحل موثر و اقتصادیای است.
همچنین بخوانید: چگونه بتن مقاومتری داشته باشیم؟
مقایسه سرعت اجرا در اسکلت فلزی و بتنی
یکی از تفاوتهای کلیدی میان اسکلت فلزی و بتنی، سرعت اجراست. اسکلت فلزی به دلیل پیشساخته بودن قطعات، معمولاً با سرعت بیشتری نصب میشود. در مقابل، اسکلت بتنی نیاز به قالببندی، بتنریزی و زمان گیرش دارد. با این حال، با استفاده از تکنولوژیهای نوین و افزودنیهای بتن، مدت زمان گیرش کاهش یافته و سرعت اجرای اسکلت بتنی به شکل قابل توجهی افزایش پیدا کرده است.
کدام اسکلت ساختمان عمر بیشتری دارد؟
نگهداری از اسکلت فلزی معمولاً با دشواریهای فراوانی همراه است؛ اسکلت فلزی اگر بهدرستی نگهداری نشود، دچار خوردگی و زنگزدگی خواهد شد؛ اما اسکلت بتنی با استفاده از پوشش شاتکریت و مواد افزودنی مناسب، میتواند عمر بسیار طولانیتری داشته باشد. همین موضوع باعث میشود سرمایهگذاری روی اسکلت بتنی در پروژههای بزرگ بهصرفهتر باشد.
طراحی معماری و تأثیر انتخاب اسکلت ساختمان
انتخاب اسکلت ساختمان در برخی موارد فراتر از بررسی همهجانبه معایب و مزایای هریک از اسکلتهای بتنی و فلزی است؛ چرا که در پروژههایی که نیاز به دهانههای بزرگ و طراحیهای خاص وجود دارد، انتخاب اسکلت فلزی صحیح و هوشمندانه است.
در مقابل، در اکثر ساختمانهای مسکونی، اداری و حتی تجاری، اسکلت بتنی به دلیل یکپارچگی و امکان اجرای کفسازی پارکینگ و کفسازی محوطه به شکل بهینهتر، کاربرد گستردهتری پیدا کرده است.
چرا اسکلت بتنی انتخاب بهتری است؟
با وجود تمام مزایای اسکلت فلزی، دلایلی وجود دارد که باعث میشود اسکلت بتنی انتخابی برتر باشد:
- هزینه ساخت کمتر
- دوام بالاتر در شرایط محیطی
- مقاومت عالی در برابر زلزله و آتشسوزی
- بهبود کیفیت با استفاده از افزودنیهای بتن و الیاف تقویتی
جمعبندی
انتخاب اسکلت ساختمان مناسب، تصمیمی استراتژیک و حیاتی در هر پروژه عمرانی است. اگرچه اسکلت فلزی در برخی پروژههای خاص مزایایی دارد، اما در مجموع، اسکلت بتنی با توجه به هزینه مناسب، مقاومت بالا، عمر طولانی و پیشرفت فناوریهای تقویتی مانند استفاده از الیاف بتن، انتخابی مطمئنتر و مقرونبهصرفهتر برای اکثر پروژهها محسوب میشود.
