لیست انواع افزودنی های بتنی

افزودنی‌های بتنی به موادی گفته می‌شود که برای بهبود کیفیت بتن استفاده می‌شوند و بتن را برای به‌کارگیری در پروژه‌های مختلف مناسب می‌کند. بتن از مصالح ساختمانی پرکاربردی است که به علت دوام و مقاومت بالا در بیشتر پروژه‌های ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اصولا دلیل اصلی بتن‌ریزی بالا بردن استحکام و انسجام ساختمان است که نقش مؤثری در ایمنی سازه دارد. کیفیت و نحوه اجرای اصولی بتن تاثیر زیادی بر مقاومت ساختمان در برابر حوادثی همچون زلزله خواهد داشت.

بهترین و اصولی‌ترین راه برای بالا بردن کیفیت بتن استفاده از افزودنی‌های بتنی است که در چند دهه اخیر متداول شده است.

افزودنی های بتنی
حداکثر درصد مواد افزودنی بتن

 دلایل متعددی برای اضافه کردن مواد مختلف به بتن وجود دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها، مدیریت زمان، سازگاری بتن با شرایط جوی و محیطی و… اشاره نمود.

این افزودنی‌ها معمولا قبل از اختلاط و یا در طول آن استفاده می‌شود و انواع مختلفی دارند. در برخی از پروژه‌ها همزمان از چند نوع افزودنی برای بالا بردن کیفیت و مقاومت بتن استفاده می‌شود.

شرکت کوالا فایبر خدمات مقاوم‌سازی بتن برای مصارف ساختمانی و یا جاده‌سازی و غیره و همین‌طور انواع افزودنی‌های بتنی برای ترمیم یا مقاوم‌سازی بتن را ارائه می‌دهد.

دسته بندی افزودنی های بتنی

این روزها افزودنی‌های بتنی متنوعی در بازار وجود دارد که متخصصین امر بسته به نوع سازه و شرایط موجود یک یا چند نمونه آن را انتخاب و در بتن مخلوط می‌کنند. به‌طور کلی این افزودنی‌ها به دو دسته شیمیایی و معدنی تقسیم می‌شوند که هر کدام از آن‌ها ویژگی‌ها و کاربرد مخصوص به خود را دارا هستند. افزودنی‌های بتنی عبارتند از:

  •       افزودنی بتن کاهنده آب
  •       افزودنی بتن عمل آوری بتن
  •       افزودنی بتن فوق روان کننده
  •       افزودنی بتن بتن پاششی
  •       افزودنی بتن گازساز
  •       افزودنی بتن تندگیر کننده
  •       افزودنی بتن کندگیر کننده
  •       افزودنی بتن حباب ساز
  •       افزودنی بتن ضد حباب هوا
  •       افزودنی بتن ضد انبساط سنگدانه‌های قلیایی
  •       افزودنی بتن کاهنده جمع شدگی
  •       افزودنی بتن آب بند یا نم بند
  •       افزودنی بتن قوام آور
  •       افزودنی بتن ضد قارچ، باکتری و ضدعفونی‌کننده
  •       افزودنی بتن رنگدانه‌ای

افزودنی های بتنی

همان‌طور که قبلا اشاره کردیم افزودنی‌های بتن به دو دسته قلیایی و شیمیایی تقسیم می‌شوند که در بخش قبلی نمونه‌های شیمیایی را معرفی نمودیم. در این بخش به معرفی افزودنی‌هایی که از مواد معدنی تهیه و تولید می‌گردد می‌پردازیم که این مواد عبارتند از:

  •       پوزولان‌ها: این مواد، سیلیسی یا آلومینیومی هستند که به تنهایی خاصیت چسبندگی ندارند اما در صورت آسیاب شدن به ذرات بسیار ریزی شبیه به سیمان تبدیل می‌شوند که اگر در معرض رطوبت، دمای عادی و هیدروکسید کلسیم قرار گیرند، واکنش نشان می‌دهند. این افزودنی بتن معمولا برای ساخت دیوار حائل مانند مخازن آب، سدها و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این نوع افزودنی‌های بتنی، گرمای ناشی از هیدراتاسیون و ترک‌های حرارتی را کاهش می‌دهند. استفاده به‌جا و مناسب آن در بتن، ریسک قلیایی شدن سنگ‌دانه‌ها، آب‌شکستگی و حملات سولفاتی را کاهش می‌دهد.

پوزولون‌ها به دو دسته طبیعی و مصنوعی تقسیم می‌شوند که از نمونه‌های طبیعی می‌توان به شیل، رس، پومسیت‌ها و توف‌های آتشفشانی نام برد. نمونه‌های مصنوعی این افزودنی بتن نیز شامل: سیلیکا فیوم، خاکستر بادی، سرباره کوره آهن‌گدازی، خاکستر پوسته برنج و… می‌شود.

  •       افزودنی‌های شبه سیمان بتن
  •       افزودنی‌های معدن خنثی و رنگدانه‌های بتن

انواع افزودنی شیمیایی بتن

انواع افزودنی های بتنی

هر کدام از انواع افزودنی‌های بتن، از نمونه‌های مختلفی تشکیل شده است. به‌طور مثال انواع افزودنی بتن بازدارنده خوردگی: سدیم نیترات، سدیم بنزوات و سدیم نیتریت است.

مورد دیگر افزودنی بتن ضد قارچ، ضدعفونی‌کننده و ضد باکتری است که در بتن سخت‌شده مورد استفاده قرار می‌گیرد. مهم‌ترین نمونه‌های این افزودنی، ترکیبات مس، فنول پلی هالوژنات و امولسیون‌های دی آلدرین هستند.

خرید افزودنی های بتن

خرید افزودنی‌های بتن باید با دقت و مطالعه انجام شود. در گذشته که خرید مصالح ساختمانی‌ به‌صورت حضوری انجام می‌شد امکان مقایسه محصولات مختلف از نظر کیفیت و قیمت کار دشواری بود. اما امروزه به لطف پیشرفت تکنولوژی و افزایش فروشگاه‌های اینترنتی، دستیابی به اطلاعات لازم در مورد محصولات مختلف، میسر شده است.

اغلب فروشگاه‌های اینترنتی ضمن معرفی محصولات خود، کارایی، خواص و قابلیت‌های آن‌ها را نیز برای بازدیدکنندگان شرح می‌دهند. به این ترتیب امکان شناخت کامل محصولات و مقایسه آن‌ها در فروشگاه‌های دیگر به‌آسانی فراهم شده است.

البته افرادی که به خرید حضوری علاقه‌مند هستند نیز می‌توانند با مراجعه در محل فروشگاه از نمونه‌های مختلف بازدید کرده و افزودنی مورد نیاز را خریداری نمایند.

لیست افزودنی های بتنی

افزودنی‌های بتنی به‌طور کلی به دو دسته شیمیایی و معدنی تقسیم می‌شوند.

افزودنی‌های معدنی شامل:

۱ـ خاکستر بادی

۲ـ سرباره آهن

۳ـ دوده سیلیس

۴ـ خاکستر پوسته برنج

افزودنی‌های شیمیایی:

۱ـ افزودنی‌های کاهش‌دهنده آب

۲ـ مواد افزودنی فوق روان‌کننده

۳ـ مواد افزودنی تندگیر‌کننده

۴ـ مواد افزودنی کند‌گیر‌کننده

۵ـ مواد افزودنی پوزولانی

۶ـ مواد افزودنی آب‌بند

۷ـ مواد افزودنی ضد حباب هوا

۸ـ مواد افزودنی گاز ساز

۹ـ مواد افزودنی ملات

۱۰ـ مواد افزودنی ضد انبساط سنگ‌دانه‌های قلیایی

۱۱ـ مواد افزودنی چسباننده

۱۲ـ مواد افزودنی کاهنده جمع‌شدگی بتن

۱۳ـ مواد افزودنی بازدارنده خوردگی

۱۴ـ مواد افزودنی ضد آب شستگی

۱۵ـ مواد افزودنی رنگدانه‌ بتنی

۱۶ـ مواد افزودنی چندمنظوره

خاصیت افزودنی های بتن

از میان افزودنی‌های بتن که در شرایط مختلف به بتن اضافه می‌شود، روان‌کننده‌ها از مهم‌ترین آن‌ها به‌شمار می‌روند. این افزودنی‌ها موادی هستند که می‌توانند مقدار آب لازم مخلوط بتن را برای کاربردی معین در مقایسه با بتن شاهد کاهش دهند. علاوه بر این می‌توانند کیفیت بتن برای رسیدن به مقاومت دل‌خواه و مورد نیاز را افزایش دهند. از خواص دیگر روان‌کننده‌ها، بهبود کیفیت و کارایی بتن بدون نیاز به تغییر در نسبت آب به سیمان است.

 در گذشته تغییر در کارایی بتن تنها با تغییر مقدار آب و نسبت آن به سیمان امکان‌پذیر بود که این امر موجب کاهش مقاومت و دوام بتن می‌شد. از طرفی در صورت افزایش مقدار آب باید عیار سیمان نیز افزایش میافت که این مورد نیز مشکلاتی همچون گرمازایی، جمع‌شدگی سیمان و… را به‌دنبال داشت.

امروزه خواص بی‌نظیر و منحصر‌به‌فرد افزودنی‌های بتن و خصوصا روان‌کننده‌ها تحول بزرگی در ساخت بتن و افزایش کارایی آن بدون تغییر در نسبت آب به سیمان داشته است. این امر نقش مؤثری در بالا بردن مقاومت و دوام سازه‌های بتنی داشته است.

استاندارد افزودنی های بتن

مواد افزودنی افزایش مقاومت بتن

مهم‌ترین عامل در افزایش مقاومت بتن ساخت بتن و بتن‌ریزی است. بالا بودن مقاومت بتن نمایان‌گر کیفیت آن بوده و ارتباط مستقیمی با عملکرد بتن در دراز‌مدت دارد. هر چه مقاومت بتن بالاتر باشد، توانایی آن در تحمل بار زنده، مرده، باد، زلزله و… بیشتر است.

تمامی موادی که در ساخت بتن به‌کار می‌رود در مقاومت آن نیز تاثیر دارند اما برای بالا بردن آن از افزودنی‌های بتنی استفاده می‌شود. بی‌شک نوع، مقدار، نحوه ساخت، ترکیبات شیمیایی و شرایط محیط نگهداری سیمان بر روی محصول نهایی تاثیر‌گذار است. اما شیوه‌هایی نیز برای بالا بردن این مقاومت به‌کار گرفته می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها عبارت است از:

۱ـ تراکم بیشتر بتن

۲ـ نسبت بیشتر سیمان به آب

۳ـ عمل‌آوری بتن

۴ـ مواد تشکیل‌دهنده بتن

۵ـ نرخ بارگذاری

۶ـ افزودنی‌ های بتنی: استفاده از افزودنی‌ها تاثیر زیادی بر مقاومت بتن دارد. این افزودنی‌ها قبل از اختلاط و یا در حین اختلاط به بتن اضافه می‌شود. محاسبه و انتخاب دقیق مقدار و نوع افزودنی بر مقاومت بتن موثر است. اگر افزودنی متناسب با نوع و کاربرد بتن به آن اضافه نشود، نتیجه کار مطلوب نخواهد بود. مقاومت بتن را می‌توان با انجام آزمایش‌های مقاومت کششی، مقاومت فشاری و مقاومت خمشی اندازه‌گیری کرد.

نکات استفاده از افزودنی های بتن

اجرای اصولی بتن‌ریزی مستلزم رعایت نکاتی است که موجب بالا بردن کیفیت کار و استحکام بیشتر سازه در برابر عوامل مختلف می‌شود. مهم‌ترین عواملی که هنگام اضافه کردن افزودنی‌های بتنی باید در نظر گرفته شود به شرح زیر است:

مقاومت فشاری

این مورد از ویژگی‌های با اهمیت بتن به‌شمار رفته و تاثیر زیادی بر سایر خواص بتن خشک‌شده دارد. هنگامی که به‌طور متوسط ۲۸ روز از سن بتن می‌گذرد، میانگین مقاومت فشاری مورد نیاز، نسبت اسمی آب به سیمان را تعیین می‌کند.

دوام

میزان مقاومت بتن در برابر شرایط محیطی را دوام بتن می‌گویند. معمولا بتن‌هایی که از مقاومت بالایی برخوردارند نسبت به نمونه‌های کم‌مقاومت دوام بیشتری دارند. نسبت آب به سیمان مصرفی، بر میزان دوام بتن تاثیر دارد. تشخیص اینکه پروژه به بتن با استحکام یا دوام بالا نیاز دارد از نکات کلیدی در موفقیت پروژه است.

کارایی

میزان کارایی بتن به عواملی مانند مقدار آرماتور، روش تراکم و ابعاد مقطعی که قرار است بتن‌ریزی در آن اجرا شود بستگی دارد. در پروژه‌هایی که بخش‌های غیر‌قابل دسترس یا باریکی دارند، کارایی بالا در اجرای بهتر بتن‌ریزی تاثیر زیادی دارد.

درجه‌بندی و نوع سنگدانه

درجه‌بندی و نوع سنگدانه نیز از جمله مواردی است که هنگام استفاده از افزودنی‌های بتنی باید در نظر گرفته شود. چرا که این مورد بر نسبت مخلوط در کارایی مشخص، و نسبت آب به سیمان مؤثر است.

حداکثر اندازه اسمی سنگدانه

بزرگ‌ترین اندازه اسمی سنگ‌دانه‌های درشت نباید از هیچ‌کدام از موارد زیر بیشتر باشد:

  •       یک‌سوم ضخامت دال
  •       سه‌چهارم حداقل فاصله آزاد بین میلگرد‌ها
  •       یک‌پنجم کوچک‌ترین بعد داخلی قالب بتن
  •       ۶۳ میلیمتر در بتن حجیم غیر مسلح
  •       ۳۸ میلیمتر در بتن‌آرمه
کنترل کیفیت

درجه کنترل باید از نظر آماری با تغییرات در نتایج آزمایش تخمین زده ‌شود.

جمع بندی

افزودنی‌های بتنی برای بهبود برخی خصوصیات بتن استفاده می‌شود. از آن‌جایی که هر کدام از محصولات موجود در بازار برای بهبود مورد خاصی از بتن به‌کار گرفته می‌شود، تهیه و به‌کارگیری این محصولات باید با توجه به نیاز و کاربرد بتن انجام شود.